Wachtlijsten TBS: Meer Dan Een Jaar Wachten Is De Norm Geworden

Aria Freeman

4 min read

Post on May 02, 2025

4.8

Share

De alarmerende toename van wachttijden

De gemiddelde wachttijd voor een TBS-plaats is alarmerend gestegen. Waar vroeger een wachttijd van enkele maanden gebruikelijk was, is wachten meer dan een jaar nu de norm geworden. Sommige patiënten wachten zelfs meerdere jaren op opname. Deze toename is een ernstig probleem dat niet langer genegeerd kan worden.

• Recente cijfers: Een analyse van recente cijfers van het CBS (link naar CBS-cijfers indien beschikbaar) en het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie (NIFP) (link naar NIFP-cijfers indien beschikbaar) laat een duidelijke stijgende trend zien in de wachttijden TBS. Deze cijfers bevestigen de ernst van de situatie.

• Gevolgen van de lange wachttijden: De lange wachttijden hebben verstrekkende gevolgen:

  • Toename van recidive: Patiënten die langer moeten wachten, lopen een verhoogd risico op recidive, wat een direct gevaar voor de maatschappij vormt.
  • Verergering van psychische problemen: De vertraging in de behandeling kan leiden tot een verergering van de psychische stoornissen waarvoor de TBS-maatregel is opgelegd.
  • Frustratie bij slachtoffers en nabestaanden: Het lange wachten veroorzaakt frustratie en een gevoel van onveiligheid bij slachtoffers en nabestaanden, die recht hebben op herstel en gerechtigheid.

Oorzaken van de lange wachtlijsten TBS

De lange wachtlijsten voor TBS-plaatsen zijn het gevolg van een complex samenspel van factoren:

• Tekort aan gekwalificeerd personeel: Er is een groot tekort aan psychiaters, psychologen en verpleegkundigen gespecialiseerd in de forensische psychiatrie. Dit maakt het moeilijk om de bestaande plaatsen adequaat te bemensen.

• Gebrek aan beschikbare plaatsen: Het aantal beschikbare plaatsen in TBS-klinieken is onvoldoende om aan de vraag te voldoen. Er is een structureel tekort aan capaciteit.

• Complexiteit van de TBS-behandeling: TBS-behandelingen zijn complex en vereisen intensieve, individuele zorg. De behandelingsduur is vaak lang en intensief, wat de capaciteitsproblematiek verder versterkt.

• Financiële beperkingen: De financiering van de geestelijke gezondheidszorg (GGZ), en in het bijzonder de forensische psychiatrie, is vaak ontoereikend.

• Verslechterde samenwerking tussen instanties: Een gebrek aan effectieve samenwerking tussen justitie, de GGZ en andere betrokken instanties draagt bij aan de vertragingen.

Gevolgen van lange wachttijden voor patiënten, slachtoffers en maatschappij

De gevolgen van de lange TBS wachtlijsten zijn breed en diepgaand:

Gevolgen voor patiënten

• Verergering van psychische stoornissen: Het wachten op behandeling kan leiden tot een verslechtering van de psychische toestand van de patiënt, wat de kans op recidive verhoogt.
• Moeilijkheden bij re-integratie: Een langdurige wachttijd bemoeilijkt de re-integratie in de maatschappij, wat de kans op recidive verder vergroot.
• Verhoogd risico op zelfbeschadiging of suïcide: De stress en onzekerheid van het wachten kunnen leiden tot zelfbeschadiging of suïcidepogingen.

Gevolgen voor slachtoffers

• Gevoel van onveiligheid en onrechtvaardigheid: Slachtoffers ervaren een gevoel van onveiligheid en onrechtvaardigheid als de dader lange tijd moet wachten op behandeling.
• Traumaherbeleving: Het wachten kan de traumaherbeleving bij slachtoffers verergeren.
• Moeite met verwerking: Het wachten bemoeilijkt de verwerking van het gebeurde.

Gevolgen voor de maatschappij

• Verhoogd risico op recidive: Langere wachttijden betekenen een verhoogd risico op recidive, met alle gevolgen van dien voor de veiligheid en welzijn van de samenleving.
• Hogere kosten op lange termijn: Recidive leidt tot hogere kosten op lange termijn voor justitie, de GGZ en de maatschappij.
• Verlies van vertrouwen in het rechtssysteem: De lange wachttijden kunnen leiden tot een verlies van vertrouwen in het rechtssysteem en de justitiële keten.

Mogelijke oplossingen voor het probleem van wachtlijsten TBS

Om de lange wachtlijsten TBS aan te pakken, zijn meerdere oplossingen nodig:

• Meer investering in de TBS-zorg: Er is een aanzienlijke toename van de financiering nodig om meer personeel aan te trekken en te behouden, en om de capaciteit uit te breiden.
• Uitbreiding van het aantal beschikbare plaatsen: Het bouwen van nieuwe TBS-klinieken en het uitbreiden van bestaande faciliteiten is essentieel.
• Verbetering van de samenwerking tussen verschillende instanties: Een betere samenwerking tussen justitie, de GGZ en andere betrokken instanties kan de doorlooptijden verkorten.
• Investeren in opleiding en training van personeel: Investeringen in opleiding en training van personeel zijn essentieel om het tekort aan gekwalificeerde professionals aan te pakken.
• Ontwikkeling van alternatieve behandelmethoden en -locaties: De exploratie van alternatieve behandelmethoden en -locaties kan de druk op de bestaande TBS-klinieken verlichten.
• Implementatie van een efficiënter systeem voor de toewijzing van TBS-plaatsen: Een efficiënter systeem kan de wachttijden verkorten.

Conclusie

De lange wachtlijsten TBS vormen een ernstig probleem met verregaande gevolgen voor patiënten, slachtoffers en de maatschappij. Het is essentieel dat er snel en daadkrachtig actie wordt ondernomen om de wachttijden te verkorten. Meer investering in personeel, capaciteit en een verbeterde samenwerking tussen instanties zijn cruciaal. Een structurele aanpak is nodig om de problematiek rond wachtlijsten TBS effectief aan te pakken en een veiliger samenleving te creëren. De overheid en betrokken instanties dienen onmiddellijk maatregelen te treffen om de TBS wachtlijsten te reduceren en de kwaliteit van zorg te verbeteren. Een snelle en daadkrachtige aanpak van deze wachtlijsten voor TBS-plaatsen is van essentieel belang.